Het klimaat wacht bijvoorbeeld niet op onze aanpassingen. Het klimaat wacht niet op woord- spelletjes of uitstel gedrag. Gezondheid wacht niet op invulling van nieuw te maken beleid.

En daar gaat het misschien eigenlijk wel fout in bestuurlijk Terneuzen. Veel beslissingen worden plat gepraat, gebagatelliseerd of vooruit geschoven. Pas als alle feiten bekend zijn, gaan we aan de slag met een oordeel te vormen om daarna te verzanden in de besluitvorming.

GroenLinks denkt dat het daadkrachtiger moet. Het is bijvoorbeeld bij een Regionale Energie Strategie gewoon duidelijk dat je als gemeente Terneuzen ook minder leuke  keuzes zult moeten maken. Niet zoals nu gebeurt, op papier akkoord gaan, maar in de praktijk vooral tegen houdend.

Een integrale aanpak maakt de keuzes van de gemeenteraad volgens ons inzichtelijker. En maakt de raad ook veel verantwoordelijker. Maar terug naar de begroting.

Het is ook zo makkelijk om te zeggen, dat iedereen kán meedoen. Maar we weten wel beter, hoe die individuele vrijheid uitpakt! Voor het gemak verwijzen we naar de discussies in het land over de op alle mogelijke manier doorgeslagen marktwerking. 

We hadden het er dinsdag nog over, bij het punt over Juvent. Doorgeslagen marktwerking, verdienmodel op zijn best.

Diensten als product en de mens als klant. De VVD’ers in de zaal begrijpen deze begrippen het best. Maar we werden deze afgelopen 4 jaar geconfronteerd met een College waarin de coalitiepartners hieraan geen weerstand konden of wilden bieden.

Maar hoe krijgen we nu een visie over hoe de gemeente verder wil gaan met voorzieningen in de kernen? Hoe maken we de NIET financiële kant hiervan zichtbaar? Moet alles wel rendabel zijn? Verdienen sommige kostbare plannen zich niet terug op andere beleidsvelden? Nemen we nu wel goede besluiten?

Als concreter voorbeeld, kom met een uitgebreider armoedebeleid, vooraf investeren kan veel geld besparen. Want als GroenLinks vinden we dat als de beginsituatie er al één van achterstand is, dan mogen we niet afwachten, maar moeten we als gemeente actief kansen creëren.

De ambities die dit college heeft, namelijk sterk, betrokken en vitaal zijn wat ons betreft niet uitgekomen deze periode. Waar men prat gaat op de financiële boekhouding, zijn er weinig echte concrete zaken geregeld. Want bijvoorbeeld de onderwijshuisvesting is nog steeds niet goed opgenomen. Of de invulling van de RES blijft nog achterwege. Laat staan een bredere invulling van cultuur.

En het sociaal domein heeft de laatste periode zeker klappen gehad. En die budget neutrale gedachte? Dat zal vooral als effect hebben dat komende coalities nog meer moeten bezuinigen. Nee, GroenLinks heeft met de aanpassingen die deze periode plaats hebben gevonden niet de gedachte dat we met het afbreken tot verbeteringen zijn gekomen. 

Want de grootste kerntaak van de gemeentelijke overheid is voor ons nog altijd de zorg voor de burger. En dan vooral de burger die dat nodig heeft.

Dus wanneer kunnen we dan ook de nota sociaal domein verwachten? Waarbij we gelijk de wens uitspreken dat hierbij een goed participatiemodel tot stand komt. En dat de Cliëntenraad voor de Participatie wet moet worden behouden. En ja, al veelvuldig aangeven, als we kosten willen vermijden in de toekomst vinden we toch echt, dat de gemeente met het Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG) aan de slag moet. Dat zou pas echt preventie zijn.

Kortom GroenLinks bepleit het grootmoedig inzetten van structurele middelen om financiële en sociale armoede, eenzaamheid, gevoelens van achterstelling, op te sporen en er iets concreets aan te doen.

De omgevingswet lijkt in de gemeente Terneuzen redelijk onder controle, maar zoals participatie tot nu toe ingericht is, verwachten wij in de toekomst toch problemen. Daar moet echt wel een tandje bij vanuit de gemeente. De participatie zal een concretere invulling moeten krijgen. Hoe zetten we de burger meer in zijn kracht. Hoe gaan we om met wijk- en dorpsraden? Hoe kunnen burgers hun ideeën echt ontplooien? En hoe krijgen zij echt een stem via de omgevingswet?

Volgens ons zullen bevoegdheden tussen dorpsraden, stakeholders en raad een stuk duidelijker moeten worden. Wat daarbij helpt is dat beeldvorming en oordeelsvorming uit elkaar gehaald worden. Dat de bestuurlijke vernieuwing in Terneuzen schipbreuk heeft geleden, heeft daar niet aan bijgedragen. Dat was een middel geweest om invulling te geven aan participatie. De initiatieven waren gewoon goed en bruikbaar. Dus die kunnen zo weer op tafel bij de volgende coalitie.

Qua duurzaamheid, denken wij dat veel verder moeten gaan dan de huidige aanpak. Neem de huidige klimaatadaptatie aanpak. Er worden veel beleidsteksten geschreven in provinciale samenwerking. Maar GroenLinks vindt dat er in de gemeente Terneuzen veel te weinig ambtelijke ondersteuning is om dit echt op te pakken over alle beleidsvelden. Daarom willen wij structurele aanpassingen doen op de invulling van deze agenda.

Maar ook in de controlerende taak. Maak van de Regionale Uitvoering Dienst een organisatie die snel en doeltreffend kan treden bij misstanden. En zorg dat we als Terneuzen niet alleen laten controleren, maar ook constateren!

De uitbreiding van het luchtmeetnetwerk in het kanaal is dan ook een speerpunt. In de staten haalde GroenLinks haalde het punt van ontgassing al terecht aan. Daar hebben we gewoon een uitbreiding van onze E-noses voor nodig. Daarmee worden we transparant naar de omgeving. Want wat gebeurd er eigenlijk in je omgeving? Weten we trouwens wat er allemaal voorbij vaart qua veiligheid? En hoe gaan we daarmee om? Daar willen wij eigenlijk veel meer informatie over hebben. Volgens ons is een onderzoek van de Nationale Veiligheidsraad hier op zijn plaats.

Terneuzen ligt aan belangrijke waterwegen. Via kanaal en de Westerschelde wordt er economische voorspoed gebracht. Maar er is ook een keerzijde. Het zijn ook opstaande riolen die vanuit het achterland gif en verderf verspreiden. 

De laatste jaren is er in Europa gewerkt om de rivieren weer te doen herstellen. Maar is dat genoeg? Voor de Maas is er een initiatief genomen om een samenwerkingsverband te smeden tussen de gemeenten en steden gelegen aan die rivier. Analoog hieraan moet dat voor de Schelde en het Kanaal ook gebeuren. Wie neemt dat initiatief? 

Volgens GroenLinks ligt hier een bijzonder schone taak voor onze voorzitter van de raad.

Voor de binnenstad van Terneuzen verwachten wij een verdergaande aanpak. Maak een duidelijke agenda, een behapbare volgorde en ga de echte problemen aanpakken. En dat is ons inziens niet de Axelse dam, maar de raadsliedenbuurt. Ga hier aan de slag met de ruimtelijke ordening. Kom hier met initiatieven om woningen te verduurzamen. Zorg dat de gemeente hier een grotere regierol krijgt.

De Nationale omgevingsvisie (novi) zal de komende periode onze aandacht vragen. Energietransitie, koppeling van energienetten, duurzame economie en onze invulling van de ruimte zullen onderdeel zijn van onze vergaderingen. Voor GroenLinks geldt echter, niet economische groei zonder meer.

Zorg eerst dat onze huidige omgeving duurzaam word. En weet als gemeente goed waar je wil groeien en waarom. Hebben we de extra werkgelegenheid nodig en in welke sectoren? Kunnen we deze wel invullen? Wat betekend deze groei voor onze kernen? Voor onze stadsdelen? Het moet een plus plus verhaal zijn voor onze inwoners; niet alleen een economische sprong voor bedrijvigheid en de financiële sector. Daar is een brede integrale visie voor nodig.

Daar past een aanpak van de huizenmarkt bij in de vorm van de woonvisie, zoals voorgesteld door college na aandringen van o.a. ons. Maar we blijven zeer oplettend over de overgangsperiode. Want het probleem wordt nu theoretisch misschien wel aangepakt, de praktijk lijkt vooral momenteel nog weerbarstig. 

En daarbij het is zo gemakkelijk om te stellen dat het beleid zodanig moet zijn, dat sociale huurwoningen (beter) beschikbaar zijn voor de bedoelde mensen. De markt gaat dat niet oplossen voor ons. Die hebben een ander verdienmodel voor ogen. Daar zijn onze starters bijvoorbeeld niet mee gediend.

Maar zet als gemeente ook in op uitwerking van healty ageing, met b.v. een senioren vriendelijke woonomgeving, onderdeel van de leefbaarheid in de woonvisie.

Want Europa vergrijst, Nederland vergrijst en hetzelfde gebeurt in Zeeuws-Vlaanderen. 

De overheid heeft de verantwoording om hierop beleid aan te passen. Niet alleen op het gebied van de fysieke leefomgeving, maar ook op andere aspecten. Niet alleen op gebied van huisvesting en transport, maar ook op het gebied van sociale cohesie, aandacht en respect. 

Kortom zorgen voor een leeftijdsvriendelijke omgeving, bestrijding van leeftijdsdiscriminatie, en aandacht voor de inrichting van toekomstige integrale zorg en langdurige zorg.  De wethouder heeft al toegezegd om hierover met de raad in gesprek te willen gaan. Wij hadden eigenlijk de contouren van het nieuwe beleid al eerder verwacht.

Qua cultuur vinden we de aanpak rondom Gent leuk, ambitieus en verwachten we daar veel van. Echter, we zijn van mening dat het niet moet gaan om een eenmalige aanpak, maar een structurele aanpak.

We zijn van mening dat onze vraag om cultuurbeleid, nog niet ver genoeg is. We willen niet bediend worden via allerlei hap-snap ideetjes. Wanneer komt er eens een echt uitgewerkt cultureel beleid voor de gemeente Terneuzen in samenhang met hetgeen in omliggende gemeenten gebeurd.

Bij nieuwe mobiliteit zal de gemeente Terneuzen ook actiever moeten worden. Want hoe kun je verduurzamen als de omgeving daar niet op voorbereid is? Dat past dan ook zeker bij onze oproep om meer ambtelijke invulling te geven aan klimaatadaptatie. Dit is daar onderdeel van. Maar ook de zorg rondom het openbaar vervoer. Verdere uitkleding van het systeem zal zeker niet leiden tot meer gebruik. Kijk daarom zeker niet alleen naar het noorden. Met België zijn er bijvoorbeeld veel meer aansluitingen.

Al met al, ligt er een begroting voor ons die voorzichtig is. Die vooral aangeeft dat we aan de slag moeten. Maar dat er ook weer veel is blijven liggen de afgelopen 4 jaar. Misschien zelfs wel verslechterd. Dat vooruitschuiven van de speerpunten geeft ook weer druk op de komende coalitie. Want laten we reëel en eerlijk zijn. We kunnen niet blijven uitstellen. We kunnen niet blijven negeren. 

Het moet anders, 

Groener 

en Linkser 

en dat kan!